𝗗𝗲 𝗹𝗶𝗷𝘀𝘁 𝘃𝗮𝗻 𝗮𝗮𝗻𝗽𝗮𝘀𝘀𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻` 𝗪𝗮𝗻𝗻𝗲𝗲𝗿 𝗵𝗲𝗯 𝗷𝗶𝗷 𝗵𝗲𝘁 𝗴𝗲𝘃𝗼𝗲𝗹 𝗱𝗮𝘁 𝗷𝗲 𝗷𝗲 𝘁𝗲𝗹𝗸𝗲𝗻𝘀 𝗮𝗮𝗻𝗽𝗮𝘀𝘁 𝗮𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿?`

Een stel had een afspraak met mij gemaakt. Of ik even met ze wilde 𝘮𝘦𝘦𝘥𝘦𝘯𝘬𝘦𝘯, gebruikmakend van mijn bedrijfsnaam `𝘿𝒆𝙣𝒌𝙢𝒆𝙚`𝙚𝒓`. Ze zaten ergens mee, maar konden er de vinger niet op leggen. Er was geen directe aanleiding, geen ruzie, geen groot probleem. Alles leek in orde. En toch… voelden ze zich soms bedrukt. Wat was dat? Waarom voelde het zo zwaar? Wanneer begon dat? Samen kwamen ze er niet uit.

Ze zijn al 25 jaar samen en sinds een paar maanden met pensioen. Natuurlijk was dat een overgang, maar ze dachten niet dat het daar aan lag. Ze vertelden over hun levensloop en hun relatie. Alles leek soepel te verlopen, autisme had een plek. Toch kreeg ik een indruk – niet gebaseerd op iets wat ze letterlijk zeiden, maar eerder op wat tussen de regels door klonk. Er zat iets in hun dynamiek wat schuurde, zonder dat het uitgesproken werd.

Ze leken elkaar goed te kennen. Er was acceptatie, vertrouwdheid, zelfs lichtheid. Maar toch…

Ik luisterde, keek, en lette op de manier waarop ze hun verhaal vertelden. Op de herhalingen, de intonatie, de kleine reacties. Op basis daarvan stelde ik een eenvoudige oefening voor: afzonderlijk van elkaar een aanpassingslijst maken. De opdracht: 𝗪𝗮𝗻𝗻𝗲𝗲𝗿 𝗵𝗲𝗯 𝗷𝗶𝗷 𝗵𝗲𝘁 𝗴𝗲𝘃𝗼𝗲𝗹 𝗱𝗮𝘁 𝗷𝗲 𝗷𝗲 𝘁𝗲𝗹𝗸𝗲𝗻𝘀 𝗮𝗮𝗻𝗽𝗮𝘀𝘁 𝗮𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿?`

“Ik pas me altijd aan zijn trage tempo aan,” zei zij met een lach.

“En ik aan jouw chaos,” antwoordde hij, ook grinnikend.

Het klonk vertrouwd, bijna als een terugkerend grapje. Maar in dat luchtige zat ook iets anders. In hun verhalen hoorde ik zuchten, subtiele ergernis, en kleine momenten van verwijdering. “Ja, dat doet hij altijd,” zei ze op een bepaald moment – luchtig gebracht, maar veelzeggend.

Ik kwam op het idee van die lijst omdat ze nu voortdurend samen zijn. Hele dagen in elkaars nabijheid kunnen spanningen zichtbaar maken die eerder onopgemerkt bleven. In hun gesprekken hoorde ik niet alleen woorden, maar ook ondertonen. En hoewel de sfeer prettig bleef, voelde ik dat er iets onderhuids speelde.

Twee weken later ontving ik een e-mail. Een vriendelijk bericht waarin ze me bedankten voor het meedenken. Ze waren eruit gekomen, schreven ze. Het is goed zo.

Heel fijn, natuurlijk.!!

Toch bleef ik nieuwsgierig: Wat hadden ze ontdekt? Wat was er uitgesproken? Had de lijst iets losgemaakt?

Maar ja, als je "even meedenken" als dienst levert, krijg je soms alleen het begin van het verhaal mee. De rest voltrekt zich buiten beeld.